Monstrancja jest to naczynie liturgiczne, które stosuje się przede wszystkim w Kościele katolickim. Swoje korzenie ma w średniowieczu i przez wieki ewoluowało, przyjmując różne formy i zastosowania. Początkowo monstrancja służyła do przechowywania Najświętszego Sakramentu, czyli konsekrowanej hostii, stanowiącej dla wierzących ciało Jezusa Chrystusa.
Charakterystyczną cechą monstrancji jest, że zawsze znajduje się w niej okrągłe, przeszklone miejsce, tzw. luna, w którym umieszcza się konsekrowaną hostię. Dzięki temu wierni mogą adorować Najświętszy Sakrament, nie tylko podczas Mszy Świętej, ale także podczas nabożeństw, procesji czy adoracji.
Forma i materiały używane do produkcji monstrancji
Monstrancje są zazwyczaj wykonane z metali szlachetnych – srebra lub złota. Często są bogato zdobione, z wykorzystaniem kamieni szlachetnych, emalii czy filigranów. Forma monstrancji jest różna, ale najpopularniejsze są te posiadające kształt promienistej ostensorium, przypominającej słońce. To nawiązanie do słońca nie jest przypadkowe – jest symbolem Chrystusa, światła świata.
Znajdziemy także monstrancje w formie krzyża, wieży, serca czy nawet kielicha. Wszystko zależy od tradycji danego miejsca i gustu osób, które zamawiają monstrancje. Dzieje się tak, ponieważ każda monstrancja jest dziełem sztuki sakralnej i często jej forma przekazuje pewne treści teologiczne czy duchowe.
Użycie monstrancji
Monstrancja jest najczęściej używana podczas nabożeństw eucharystycznych, czyli nabożeństw, podczas których adoruje się hostię, obecną w monstrancji – ciało Chrystusa. Wierni przybywają wówczas do kościoła i przez pewien czas kontemplują hostię, a zatem Boga. Jest to dla nich czas zadumy i modlitwy.
Także podczas procesji eucharystycznych, czyli uroczystych pochodów z Najświętszym Sakramentem, stosuje się monstrancję. Trzyma ją wówczas kapłan i niesie przez ulice miasta, podczas gdy wierni idą za nim, śpiewając i modląc się. Często procesje te mają miejsce podczas ważnych świąt, takich jak Boże Ciało.
